Foto’s: Wim Verburg © 2006/2010
Noordwolde (Frl.)
Het kerkgebouw van Noordwolde in de Friese gemeente Weststellingwerf dateert vermoedelijk van 1640. De kerk is gebouwd als eenbeukige stenen zaalkerk met rondboogvensters. In 1853 werd de kerk vergroot met een dwarsbeuk aan de noordzijde. Na deze uitbreiding werd aan een orgel gedacht. Een kleine 25 jaar later was het zover: in 1876 kon bij de orgelmakers L. van Dam en Zonen te Leeuwarden een orgel worden aangeschaft. Het orgel werd in de noordwaarts uitgebouwde dwarsbeuk tegenover de kansel geplaatst.
De bouw van het orgel kostte destijds fl. 3400,-. Een dergelijk bedrag kon de kerkelijke gemeente alleen opbrengen na een legaat van fl. 1000,- door Maria Kuyper, ongetrouwde dochter van een predikant die voorheen in Noordwolde had gestaan.
In 1967 werd de dwarsbeuk afgebroken. De hele kerk moest daardoor onder handen worden genomen. Het orgel werd toen gerestaureerd
(door E.R. Ottes) en aan de torenzijde op de galerij achter de balustrade geplaatst. Eerder was het orgel in 1940 door Vaas en Bron gerestaureerd. De restauratie die de Leeuwarder orgelmakerij Bakker & Timmenga het afgelopen jaar verrichtte, werd zaterdag 25 oktober 2008 officieel afgerond.
Bij deze restauratie is het orgel is niet alleen helemaal schoongemaakt, maar het hele mechaniek is gecontroleerd en waar nodig hersteld of vernieuwd. Verder zijn de windladen geheel hersteld en er is ook een nieuwe elektrische windmachine aangebracht. Het orgel is naar voren geplaatst en in de balustrade geïntegreerd. Curieus is dat een balk die vóór het orgel langs liep, nu door de orgelkas loopt, precies langs de pijpen in de kas. Op het hoofdwerk werd op de door Van Dam gereserveerde positie een nieuw Cornetregister (3 sterk – discant) geplaatst. Dit kwam in de plaats van het in 1967 door E.R. Ottes aangebrachte Sexquialterregister (2 sterk – discant).
De vleugelstukken die in 1967 verwijderd maar gelukkig wél bewaard werden, zijn weer aangebracht. De consoles onder de beide fronttorens die in 1967 verloren gingen, zijn nieuw gemaakt door houtsnijwerker Tico Top uit Kruisweg (Groningen). Gedurende de restauratie werd in de erediensten een in bruikleen gegeven tweeklaviers harmonium gebruikt.
Met het hele restauratieproject was zo’n 150.000 euro gemoeid. Het rijk betaalde 70 procent daarvan. De protestantse gemeente van Noordwolde nam zelf zo’n 30.000 euro voor haar rekening. Het resterende bedrag werd bij elkaar gebracht door de provincie, het Prins Bernard Cultuurfonds en enkele andere particuliere stichtingen. De restauratie vond plaats onder advies van Jan Jongepier uit Leeuwarden.
Dispositie:
Hoofdwerk: (C-g3)
Bourdon 16
Prestant 8
Holpyp 8
Octaaf 4
Roerfluit 4
Quin prest. 3
Octaaf 2
Cornet 3 st.
Trompet 8 B/D
Dwarswerk: (C-g3)
Fluitdolce 8
Salicionaal 8
Viool de Gambe 8
Fluittrav. 4
Gemshoorn 2Pedaal (C-d1) aangehangen
Tremulant
Manuaalkoppel.
Afsluiters Hoofdwerk en Bovenwerk, Windlozer.