Capelle a/d IJssel, Dorpskerk

Foto en tekst: © Cees van der Slik

Firma L. van Dam 1904
Slooff 1960
Slooff 1977
Pels & van Leeuwen 1987
Scheuerman 1996
Boogaard 2009

Het orgel in de Hervormde dorpskerk van Capelle a/d IJssel werd gebouwd in 1904 door de firma L. van Dam uit Leeuwarden.
Rond 1960 ten tijde van de kerkrestauratie werd er enkele veranderingen aan het orgel aangebracht. Het orgel werd naar achteren tegen de torenmuur geplaatst, en de orgelgalerij werd veranderd van vorm. De kas kreeg een nieuwe verflaag, nu in lichtere kleuren.
De schepbalgen werden verwijderd, en er werden in 1961 enkele registers van de manualen veranderd.
Op het Pedaal werd een Octaaf 8’bijgeplaatst. Dit alles is uitgevoerd door de firma Slooff.
Na de kerkrestauratie werd er heteluchtverwarming aangeschaft.
Door deze invloed was het orgel in de wintermaanden vrijwel onbespeelbaar.
Mede hierdoor werd er in 1977 een restauratie uitgevoerd door de firma Slooff uit Ouderkerk a/d IJssel. Adviseur was Dhr. J. Jongepier. Eerst werd de technische kant van het orgel hersteld, daarna werden de veranderingen uit 1961 ongedaan gemaakt. Ook kreeg het Pedaal weer een stem erbij nl. een Basson 16’.
Na deze restauratie had het orgel deze nieuwe stemmen erbij:
HW. Violon 8, Quintprestant 3,
BW. Fluit traverse 4, Quintfluit 3,
Ped. Basson 16.

Na 10 jaar !!( 1987) was het orgel weer aan restauratie toe, die nu uitgevoerd werd door Pels & van Leeuwen. Veel houten onderdelen van klavieren en pijpen waren kromgetrokken. Ook werd er een Pedaalkoppel naar het Bovenwerk geplaatst.
In 1996 vond de hoofdorganist van de Dorpskerk, Dhr. Cees van der Slik, in het Rotterdams gemeentearchief het oorspronkelijk concept van het orgel uit 1902.
In dit jaar werd er weer aan het orgel gewerkt en wel door Scheuerman uit Rotterdam. Er is toen door alle partijen besloten om het orgel conform het oorspronkelijke concept te herstellen. Het Bovenwerk werd in een zwelkast geplaatst ( van Dam schrijft in zijn concept over “crescendo- toestel”). Op het Bovenwerk werd een Clarinet 8’ en een Voix Celeste 8’ toegevoegd.
De Mixtuur van het HW. werd met één koor uitgebreid en de Cornet begint nu op a in plaats van op c1.
In 2004 is de pedaallade gerestaureerd.

Het technisch herstel van frontpijpen, en mechanieken is tot later datum uitgesteld.
Vanaf november 2009 is het onderhoud van het monumentale Van Dam orgel in handen van de Rijssense orgelbouwer Boogaard.

De dispositie:

Hoofdwerk:
Prestant 8
Violon 8
Bourdon 16
Holpijp 8
Oktaaf 4
Roerfluit 4
Quintprestant 3
Oktaaf 2
Cornet 3 st
Mixtuur 4 st
Trompet 8 B/D
Tremulant

Bovenwerk:
Roerfluit 8
Salicionaal 8
Voix Celeste 8
Salicet 4
Fluit Traverse 4
Quintfluit 3
Fugara 2
Clarinet 8
Tremulant

Pedaal:
Subbas 16
Oktaaf 8
Basson 16

3 koppels:
Hoofdwerk – Bovenwerk
Pedaal – Hoofdwerk
Pedaal – Bovenwerk