Foto’s: Wim Verburg – 1999
- Gerard Steevens bouwde in 1748 een orgel voor de Vrouwekerk in Leiden. Deze kerk, gelegen aan het Vrouwenkerkhof, dateerde uit de veertiende en vijftiende eeuw. Oorspronkelijk heette het gebouw Onze Lieve Vrouwekerk, maar na de reformatie werd de korte naam Vrouwekerk gebruikt. Het kerkgebouw was sinds die tijd in gebruik als Waalse kerk.
- Nadat Steevens het mechanische sleepladen-orgel in 1748 had voltooid werd het op 19 maart 1748 door Rudolf Garrels en Albertus Groneman gekeurd en afgekeurd. Van Assendelft heeft hierna een tweede manuaal gebouwd en het instrument verbeterd. Dit werk was in 1750 voltooid. In 1819 werd het overgeplaatst naar de voormalige kapel van het Catharinagasthuis, die sinds dat jaar door de Waalse Gemeente werd gebruikt. De reden hiervoor was dat de Vrouwekerk veel te groot was, en behoorlijk in verval wa geraakt. De overplaatsing werd verzorgd door Van Arkel uit Leiden, die ook een tweedehands Vox Humana 8′ plaatste van onbekende herkomst. De Vrouwekerk is op enkele restanten na in de jaren 1830-1840 gesloopt.
- In 1844 werd een reparatie noodzakelijk. Jonathan Bätz stelde voor een nieuw orgel te laten bouwen, maar er werd gekozen voor restauratie. Er werden nieuwe manualen aangebracht en de Trompet 8′ werd van nieuwe bekers voorzien. De oorspronkelijke deling van dit tongwerk werd opgeheven. Een ingrijpendere verbouwing had plaats in 1911 door het Leidse bedrijf Wed. J. van Gelder (in de persoon van Gerrit van Leeuwen). Deze plaatste enkele romantische registers (Viool en Vox Céleste 8′) en een Bourdon 16′ en een Holpijp 8′, terwijl de Mixtuur, Scherp, Gemshoorn 2′ en Sifflet 1′ werden weggehaald. Later is ook de Sexquialter verdwenen.
- Onder advies van Klaas Bolt en Henk Kooiker restaureerde Flentrop het instrument in de jaren 1986/1987. De dispositie van 1750 is hierbij volledig hersteld, inclusief de deling van de Trompet. Wel werd de klaviatuur van Bätz gehandhaafd. De oude toonhoogte is opnieuw aangebracht en de temperatuur is gewijzigd in de door Klaas Bolt ontworpen gemodificeerde Kirnberger-temperatuur. Op 30 oktober 1987 is het orgel weer in gebruik genomen. Beide adviseurs hebben het bespeeld, evenals Erik van Bruggen, organist van de kerk.
- In 2012-2014 is het instrument opnieuw gerestaureerd door Flentrop Orgelbouw uit Zaandam. Adviseur was Peter van Dijk in samenwerking met de organist van de kerk, Erik van Bruggen. Hierbij is de kas teruggebracht in de oorspronkelijke kleur. Verder werd de balgenstoel niet gehandhaafd en is het orgel opnieuw geïntoneerd, na verlaging van de winddruk van 71 naar 60 mm. De temperatuur werd gewijzigd van Kirnberger in middentoon. Er werd tijdens de restauratie een kistorgel van de hand van Dick Verwolf in de kerk geplaatst, dat in 2011 werd gebouwd. Het Steevens-orgel is op 20 maart 2014 weer in gebruik genomen tijdens een speciale bijeenkomst, waarbij Erik van Bruggen, Wim Diepenhorst en Peter van Dijk het orgel bespeelden.
Dispositie:
Hoofdwerk: (C-c3)
Prestant 16
Prestant 8
Octaaf 4
Quint 3
Octaaf 2
Tertz (1 3/5)
Mixtuur III
Scherp (III-IV)
Cornet III
Trompet 8 B/D
Bovenwerk: (C-c3)
Prestant 8
Holpijp 8
Quintadena 8
Octaaf 4
Fluit 4
Gemshoorn 2
Sifflet 1
Sexquial II D
Vox Humana 8
Tremulant
pedaal (C-c1)
Aangehangen